Përshëndetje dhe mirëseerdhët në episodin e parë të MOOC: “Fuqizimi për të mirë: Udhëzues për Sipërmarrësin Social”

Në këtë video, do të zhytemi në botën e sipërmarrjes sociale, do të eksplorojmë ndryshimet e saj nga ekonomia tradicionale dhe do të zbulojmë shtyllat kryesore që përcaktojnë një sipërmarrje sociale.

Sipërmarrja sociale ka të bëjë me përdorimin e aftësive sipërmarrëse dhe të menduarit inovativ për të trajtuar sfidat më kritike sociale dhe mjedisore.

Këto sfida mund të variojnë nga varfëria dhe pabarazia arsimore deri te problemet si menaxhimi i mbetjeve.

Dhe këtu është pjesa emocionuese: ka iniciativa të ndryshme për të zgjidhur këto çështje!

Sipërmarrësit socialë krijojnë mundësi punësimi dhe ofrojnë programe të zhvillimit të aftësive për të ngritur komunitetet e margjinalizuara.

Ata sigurojnë qasje të barabartë në arsim cilësor duke krijuar qendra të mësimit në komunitet, duke ofruar bursa dhe burime arsimore.

Ata janë gjithashtu kryesues në programet efektive të riciklimit dhe reduktimin e përdorimit të plastikës njëpërdorimshe për të mbrojtur mjedisin tonë.

Tani, le të kuptojmë ndryshimin midis ndërmarrjes klasike, shoqatave dhe ndërmarrjeve sociale.

Së pari, i kemi ndërmarrjet klasike. Ata fokusohen në gjenerimin e fitimit. Nëpërmjet veprimeve të punonjësve të saj, ajo prodhon vlerë dhe fiton para nga dividentët nëpërmjet shitjes së produkteve dhe/ose shërbimeve të saj. Këto para më pas riinvestohen në kompani për zhvillimin e saj, ose u paguhen aksionarëve. Qëllimi i saj: të shesë sa më shumë që të rritet.

Nga ana tjetër, shoqatat marrin donacione private nga individë apo kompani. Anëtarët e saj janë përgjithësisht vullnetarë që ia kushtojnë kohën e tyre trajtimit të problemeve sociale dhe/ose mjedisore. Prandaj ajo nuk gjeneron para (është jo-fitimprurëse). Qëllimi i saj: t’i shërbejë interesit të përgjithshëm

Dhe në këtë përzierje, i kemi edhe ndërmarrjet sociale, lojtarët e rinj në lojë.

Ndërmarrjet sociale synojnë të vënë efikasitetin e tyre ekonomik në shërbim të së mirës së përgjithshme

Ato e përdorin fitimin si një mjet për të trajtuar problemet shoqërore dhe mjedisore që as shteti dhe as tregu nuk mund t’i trajtojnë të vetëm.

Ndonjëherë, kufinjtë midis këtyre tre entiteteve mund të jenë pak të paqarta.

Shumë kompani pretendojnë të marrin parasysh çështjet sociale dhe mjedisore si të qenësishme në aktivitetin e tyre. Ndërsa ata po marrin parasysh një sërë çështjesh shoqërore përmes politikës së saj të Përgjegjësisë Sociale të Korporatës, që paraqet një sërë udhëzimesh dhe veprimesh që një kompani miraton për të siguruar që praktikat e operacioneve të saj të kenë ndikim pozitiv në shoqëri dhe mjedis, megjithatë objektivi i tyre kryesor mbetet të maksimizojë fitimin e saj.
Disa shoqata përfshihen edhe në aktivitete tregtare, si p.sh. shitjen e mallrave të markës.

Por ajo që i veçon ndërmarrjet sociale është modeli i tyre i biznesit, përfitimi i kufizuar, qeverisja dhe ndikimi i tyre.

Tani, le të thellohemi në katër shtyllat që e përcaktojnë një ndërmarrje sociale.

Shtylla 1: Një projekt ekonomikisht i qëndrueshëm.”

Një ndërmarrje sociale duhet të prodhojë vlerë sociale dhe të gjejë modelin e saj ekonomik për të siguruar qëndrueshmërinë e saj. Nga ana tjetër, modeli ekonomik është vetëm një mjet për të arritur një objektiv social dhe nuk është një qëllim përfundimtar në vetvete.

Shtylla 2: Një qëllim social dhe/ose mjedisor.

Ndërmarrjet sociale bëjnë ndryshimin duke:
mbështetur njerëzit në situata të cenueshme;
kontribuar në luftën kundër përjashtimit dhe pabarazive shëndetësore, sociale, ekonomike dhe kulturore, në arsim, etj.
kontribuar në zhvillimin e qëndrueshëm në tranzicionin energjetik ose në solidaritetin ndërkombëtar

Shtylla 3: Përfitueshmëri e kufizuar.

Në ndërmarrjet sociale, shumica e parave të fituara duhet të përdoren për të mbajtur biznesin në funksion ose për ta përmirësuar atë. Bërja e fitimit është një mënyrë për të mbështetur qëllimet sociale të ndërmarrjes. Megjithatë, edhe pse ky rregull i ndalon njerëzit të bëjnë fitime të padrejta nga investimet dhe aksionet, kjo nuk do të thotë se biznesi nuk ka nevojë të fitojë para të mjaftueshme për të qenë i qëndrueshëm. Pra, biznesi duhet të balancojë buxhetin e tij për të paguar punonjësit dhe furnitorët e tij në mënyrë të drejtë, si dhe për të investuar në përmirësimet e nevojshme.

Shtylla 4: Qeverisja me pjesëmarrje.

Në sipërmarrjen sociale, të gjithë kanë të drejtën për të shprehur mendimin. Është e rëndësishme të përfshihen punonjësit dhe disa njerëz të tjerë të rëndësishëm, si p.sh. njerëzit që përfitojnë nga projekti, vullnetarët dhe anëtarët e komunitetit lokal. Secili prej tyre ka të drejtën e barabartë të fjalës, si p.sh.të drejtën e votës, në marrjen e vendimeve.

Pra, mbani mend këto katër shtylla ndërsa thelloheni në botën e sipërmarrjes sociale, duke krijuar një të ardhme më të mirë për komunitetin tuaj.

Faleminderit që u bashkuat me ne në këtë udhëtim edukativ. Shpresojmë që ky episod ju ka ndihmuar të mësoni më shumë rreth themeleve të sipërmarrjes sociale.”